نقد شعر فصل پنجم

نقد فصل پنجم نگاهی به شعر استاد محمّد مستقیمی (راهی) نقد شعر معاصر نقد و تحلیل شعر شاعران جوان و معاصر نگاهی به شعر استاد محمّد مستقیمی (راهی) سلام دوستان و همراهان عزیز استادی ارزشمند، نویسنده و منتقدی دانا در این سایت قلم می زنند که موجب خرسندی است. امیدوارم این عزیز با راهنمایی ها و نقد های هنرمندانه، یاری رسان ما باشند. شعر کوتاهی از ایشان در سایت خواندم . با هم نگاهی به این شعر داشته باشیم. فصل پنجم از خواب ناز نوجوانی که پریدی زمستان گذشته بود لباس سپید عروسی بر اندامت بهار را زیبا کرد و تابستان در سایه بان آغوشت زیباتر گذشت استریپ تیزت با موسیقی باد پاییزی زیباترین شد. اولّین نکته ای که باید توجّه نمود، این است که این شعر نتیجه ی عواطف و احساسات لطیف و رقیق یک انسان حساس و متفکّر است . برخی از صنایع به کار رفته با روح و ذوق انسانی سرو کار دارند. تصاویر خواننده را محظوظ می نمایند و با یک انتظام ، ترتیب و مقیاس خود را به دست می آورد. با خواندن شعر می توان دریافت، ظرفیت های تصویری بسیارمحسوس است. فضاها سرشار از لطافت و حس آمیزی قوی است با ترکیبات دیدنی و بعضاً کمیاب.شاعر با تکنیک های ویژه ذهن مخاطب را وادار به زایش می کند. ( خواب ناز،لباس سپید عروسی،سایه بان آغوش، استریپ تیز، باد پاییزی) . نقطه ی اوج شعررا می توان در میانه ی شعر یافت با تصاویر و تشبیهاتی که شاعر در زبان از آن بهره جسته است و توانسته فضایی را بیافریند که دارای دریافتی ویژه و تازه باشد. شاعر از سبک ناتورالیسم بسیار سود جسته و با استفاده از عناصر طبیعت تصویر سازی مفیدی را انجام داده است و رمزهای خود را از طبیعت به ارمغان گرفته است. (زمستان، تابستان ، باد پاییزی) نکته ی بسیار ظریفی که در بدو خواندن؛ خودنمایی می کند،عنوان شعر است( فصل پنجم) شاعر علاوه بر چهار فصل،فصلی دیگر را متصوّر شده است و آن فصل پنجم است . خواب نازنوجوانی: فصل اوّل= بهار شاعر به فصل های دیگر، زمستان، بهار و تابستان به طور مستقیم اشاره می کند. فصل پنحم در واقع،از تخیّل برجسته ی شاعر نشأت گرفته است. با انتخاب این عنوان پرسشی مطرح می شود . جهان بینی شاعر تا چه حد و اندازه ای است؟ (می دانیم هر شاعری جهان بینی ویژه ای دارد) در پاسخ باید گفت:تجربه، دانش، مطالعه، سیر و سفر چه در طبیعت و چه در اتّفاقات پیرامونی ، باعث خلق این جهان بینی عظیم در شاعر شده است. این شعربرای افراد بصری هیجان بیشتری دارد زیرا اینان به کیفیت های دیداری توجّه بیشتری دارند و به تصاویر اهمیت می دهند . چند ویژگی بارز شعر: -ارتباط تنگاتنگ بین مفاهیم و تصاویر -ماندگاری تصاویر در ذهن مخاطب -گسترش عناصر بالنده -روانی واژه ها و حرکت تصاویر -بالا بودن کاراکترهای شعری و آرایه ها -به کارگیری افعال سازنده و دقّت در کاربرد آنان زمستان گذشته بود – زیباتر گشت بیاییم به شعر بنگریم: از خواب ناز نوجوانی که پریدی زمستان گذشته بود قواره و اندیشه ی مطلوب چنین می آفریند! خوش آهنگ و لذّت آفرین! زیبایی زبان و بیان و توالی گفته ها، زنده ومنسجم است . برداشت منحصر به فرد شاعر از اشیا، عناصر و محیط پیرامونی بیان تازه ای را می آفریند که چشمان خواننده را مسحور می کند.در نگاه نخست، آوای ضمیر پنهان شاعر را می توان شنید که با لحنی ملایم ارتعاشات درونی اش را برای روشنایی تصاویر باز می تاباند. سعدی می گوید: دو چشم مست تو کز خواب صبح برخیزند هزار فتنه به هر گوشه​ای برانگیزند خواب خوش و ناز نوجوانی آنقدر سریع می گذرد که زمستان را هم در می نوردد بدون اینکه فهمیده باشی! لیک بعد از این خواب رویایی که حقیقتی انکار ناپذیر شده است، هوشیاری زایدالوصفی در می گیرد. بنگرید: لباس سپید عروسی بر اندامت بهار را زیبا کرد سعدی می گوید: دو چشم مست تو کز خواب صبح برخیزند هزار فتنه به هر گوشه​ای برانگیزند این عبارت یک صدایی پر از لحظه های شاعرانه است، آمال و آرزوهای آدمی را می نمایاند و از گذرگاهی عبور می کند که همیشه رویاهای آدمی از آن عبور می کند. و تابستان در سایه بان آغوشت زیباتر گذشت معمولاً احساسات موزون از اندیشه های پر هیجان بیرون می آیند و به شعر هویت می بخشند. شاعر، حرکت در فضا که بیشترین کمک را به انتقال تصویر می کند به مرزی کاملا حسی نزدیک می کند و در بستر عبور(فصل) حضور بودنش را بر تمام شعرو بار حسی آن تعمیم می دهد. این عبارت بسیار ساختمند و دل پذیر، بنا بر اصل غافگیری ساخته شده است.می خواهم بگویم: شاعر مدام به کشف و ضبط لحظه ها و تصاویر می پردازد. برای کشف راز زیبایی ها باید درک مناسب از زیبا دیدن داشت. تصاویر آنقدر لذّت بخش اند که:آب می گردم اگر نامش بر زبان آورم.   استریپ تیزت با موسیقی باد پاییزی زیباترین شد. استریپ تیز: نوعی رقص است که رقصنده در حین رقص لباس های خود را از تن در می آورد. آفریدن هر مفهومی نیاز به ابزارهای گوناگون دارد. شاعر با الهام از این رقص و چشم انداز خیال، جسارت نادری را بر زبان می آورد. شاعر در این سطر پایانی حضور واقعی و حقیقی خود را در شعر نشان می دهد و دریافت های حسی اش نمایان می شود. اگر دقت کنیم شاعر با هر عبارت بازی شعر را در ذهن خواننده هدایت می کند و هر بار تصویری تازه تر را نشان می دهد. تکان و شوک آخر شعر به یادماندنی است شاعر با آوردن استریپ تیز و موسیقی باد پاییزی به شعر ژرفا می بخشد و ذهن مخاطب را + نوشته شده در پنجشنبه بیست و هشتم مرداد 1389ساعت 14:15 توسط محمّدحسن چگنی زاده |