رسوم جشن عروسی در چوپانان
آداب و رسوم جشن عروسی
قبل از مراسم عقد در ابتدا بستگان نزدیک داماد ، دختری از آشنایان دور یا نزدیک را زی نظر گرفته و بعد از آن به داماد پیشنهاد می دهند که بعد از رضایت داماد ، برای والدین دختر پیغام می فرستند ، و بعد از مشورت در خانه ی عروس خانم در صورت توافق عروس ، اینبار هدایایی توسط مادر یا خواهر داماد برای عروس خانم فرستاده می شود . و در نهایت با قبول پیشکش ها جواب قطعی و مثبت از خانواده عروس می گیرند.
بعد از توافق و تعیین صداق و مهریه عروس ، عقد نامه نوشته می شود و به امضای حاضرین که بزرگان و خویشاوندان نزدیک عروس و داماد به حساب می آیند امضا می شود.
اولین شب بعد از جاری شدن صیغه عقد، بستگان داماد به خانه ی عروس دعوت می شوند. مراسم خوانچه بری (خو) شامل بردن آینه ، قرآن ، سبزی ، اسپند ، پارچه های الوان ، کله های قند، شاخه های نبات ، در پنج یا هفت سینی بود .
حرکت خوانچه با رقص و پایکوبی همراه می باشد و سرنا و دایره آنها را همراهی می کنند.
حنا بندان
در شب قبل عروسی بعد از صرف شام و مقارن با نیمه شب نوبت حنا بندان است . در این مراسم به کف و پنجه های دست و پا و موی سر داماد و ساق دوشها (سیری) مختصری حنا مالیده می شود و اندام های حنا بسته شده را با حنا بند ( دستمال سه گوش) می بندند. ریختن نقل و نبات و بادام و اسکناس بر سر داماد و خواندن ترانه در تمام مدت خنا بندان ادامه دارد .
حنا به دست یکی از افراد خوش نام و خوش بخت خانواده ، خمیر می شود. تزئین ظرف حنا با نقل و پسته هم وظیفه ی اوست . آنگاه یک نفر ابیات زی را می خواند و دیگران کف زنان عبارت ( آی دوماد حنا می بنده یا آی عروس حنا می بنده و وقتی نوبت به سیری ها می شود آی سیری حنا می بنده ) را تکرار می کنند
بعد از آن این دوبیت در دنباله ی آن با هلهله و کف زنان و داریه زنان به وسیله جمعیت تکرار می شود.
آی دوماد حنا می بنده بر دست و پا می بنده
حنای اصل کرمونه عاشق نما می بنده
ترانه های حنا بندان
از کوچه در آمدی و سیبم دادی آی دوماد حنا می بنده
هم رنگ خودت سرخ و سفیدم دادی آی دوماد حنا می بنده
سیبی که تو دادی هنوزش دارم آی دوماد حنا می بنده
در نقره گرفتم و عزیزش دارم آی دوماد حنا می بنده
آی دوماد حنا می بنده بر دست و پا می بنده
حنای اصل کرمونه عاشق نما می بنده
آن یار من است که می رود سر بالا آی دوماد حنا می بنده
دستمال به دستش و می زنه گرما را آی دوماد حنا می بنده
دستمالم بدهید تا عرقش پاک کنم آی دوماد حنا می بنده
گرما نزنه شاخه گل رعنا را آی دوماد حنا می بنده
آی دوماد حنا می بنده بر دست و پا می بنده
حنای اصل کرمونه عاشق نما می بنده
امروز و دو روز و بیست و پنج روز و سه روز آی دوماد حنا می بنده
باریک شدم چو سوزن مخمل دوز آی دوماد حنا می بنده
بر یار بگو روغن سیمرغ فرست آی دوماد حنا می بنده
تا چرب کنم جراحت دل امروز آی دوماد حنا می بنده
آی دوماد حنا می بنده بر دست و پا می بنده
حنای اصل کرمونه عاشق نما می بنده
امشب شب ماه نبود و ماه پیدا شد آی دوماد حنا می بنده
در کوچه ی ما کلاه سیاه پیدا شد آی دوماد حنا می بنده
قربون خدا برم که زیر کلاه آی دوماد حنا می بنده
شب نا شده بود و قرص ماه پیدا شد آی دوماد حنا می بنده
آی دوماد حنا می بنده بر دست و پا می بنده
حنای اصل کرمونه عاشق نما می بنده
همانند این مراسم برای عروس خانم هم در مجلس زنانه اجرا می شود. و با چوب با حنا بر دست عروس گل های زیبایی می کشند.
صبح روز بعد داماد به حمام می رفت و لی رفتن عروس به حمام و بازگشت او با رسومی ویژه همراه است .
پیشاپیش عروس خانم ، آینه و قرآن و مجمره ای کوچک که در آن اسپند و کندر دود می شد و در تمام مدت سرنا زن و دایره زن عروس خانم را مشایعت می کنند و جمعی نیز ترانه زیر را می خوانند
گل در اومد از حموم ، سنبل در اومد از حموم دومادا خبر کنید که گل در اومد از حموم
بادا بادا مبارک بادا انشا الله مبارک بادا
عروسی شاهانه ایشا الله مبارکش باد
گل به گلستانه ایشا الله مبارکش باد
مردم چوپنانه ایشا الله مبارکش باد
بادا بادا مبارک بادا انشا الله مبارک بادا
عروس خانم را بعد از رسیدن به خانه آرایش می کردند و بعد از پوشاندن لباس عروس ، او را بر صندلی می نشاندند و بر سرش نقل می ریزند تا خوشبخت شود ( انشا الله) و تا زمان ورود داماد این ترانه را می خوانند.
عروس به تخت نشسته ایشا الله مبارکش باد
گل به درخت نشسته ایشا الله مبارکش باد
دو ساعت به ظهر مانده لباس داماد را که خوانواده عروس برای داماد خریده بودند ، را با شور و هلهله عوض می کنند و با خواندن ترانه زیر لباس داماد را عوض می کنند
یار مبارک مبارک مبارک ایشا الله مبارکش باد
عروسی شاهانه ایشا الله مبارکش باد
جشن بزرگانه ایشا الله مبارکش باد
گل به گلستانه ایشا الله مبارکش باد
مردم چوپنانه ایشا الله مبارکش باد
بیا برویم از این ولایت من و تو ایشا الله مبارکش باد
تو دست منو بگیر و من دامنتو ایشا الله مبارکش باد
و با دود کردن اسپند و کندر و ذکر صلوات و کشیدن کیل او را به مکان عروسی مشایعت می نمایند .
بردن عروس به حجله
عروس خانم را با چادر سفیدی که پدر بر سرش می اندازد ، از زیر آینه و قر آن عبور می دهند .
مراسم چادر سر کردن عروس خانم
وقتی پدر عروس چادر را بر سر دخترس می اندازد حضار شعر زیر را از زبان پدر عروس می خوانند.
گل عروس چادر به سر کن دیگه وقت رفتنه
و عروس یا حضار در جواب می گویند:
من نمی رم من نمی رم خونه بابام بهتره
خونه ی بابا نون و پسته خونه شوهر غم وغصه
در مسیر همراهان با رقص و آواز و صدای داریه تا نزدیکی خانه داماد مشایعت می کنند .( عروس کشون)و شعر های زیر خوانده می شود
خانواده داماد : نون و پنیر آوردیم دخترتونو بردیم
خانواده عروس خانم : نون و پنیر ارزونیتون دختر نمی دیم بهتون
خانواده عروس : به دومادتون ننازید که عروس قشنگتره
خانواده داماد : به عروستون ننازید که دوماد سر تره
خانواده عروس:سر درقشنگتره سردر درقشنگتره به دومادتون ننازید که عروس قشنگتره وای که عروس قشنگتره!
خانواده داماد :عروس چرا میخندی فردا تو صف قندی
خانواده عروس: دوماد به چیت مینازی فردا به پشت گازی
سپس عروس خانم را متوقف می کنند تا آقای داماد و بستگان داماد به عروس خانم پا انداز ( پای انداز) مناسبی بدهد و با خواندن سروده هایی عروس خانم را به خانه داماد مشایعت می کنند
سر سرانداز میخواد عروس پا انداز می خواد
تا ندهید پا اندازش عروس نمی دیم بهتون
در آستانه حجله ، عروس خانم با پای راست هفت گردو را می شکند و دو تخم مرغ یکی رو به رو در بالای درب و دیگری را به پشت سر خود پرتاب می کند و بار دیگر قرآن مجید را می بوسد و وارد حجله می شود .
پهن کردن رختخواب عروس و داماد به عهده یکی از زنان خوشبخت فامیل است
عبور دادن پسر بچه از زیر رختخواب حجله به نیت پسر بودن اولین فرزند می گذرانند.
بعد از آن عروس و داماد را رو به قبله می نشانند در کنار هم که دست داماد روی سر عروس و شخصی مومن سوره یاسین را قرائت می کند و هرگاه به کلمه ( مبین) در آیات سوره یاسین مرسن توسط فردی که به عروس خانم محرم باشد سر عروس و داماد را به تعداد (مبین ) های سوره یاسین به هم میزنند.
بعد از آن داماد شست پای عروس خانم را شسته و اب حاصل از این شویش را به چهار گوشه ی اتاق میریزد و خویشاوندان خانه ی داماد را ترک می کنند
پا تختی ( بندول تخت)
در شب عروسی ، وقتی مردم به خانه های خود می روند زمان پا تختی مشخص می شود .که معمولا بعد از ظهر فردای روز عروسی میگیرند .
این مراسم در خانه ی عروس خانم و آقای داماد تشکیل می شود که معمولا زنانه است .
عروس خانم و داماد را روی تختی می نشانند ( مبل) و هدایایی که دوستان و آشنایان عروس وداماد برایشان آورده اند را روی میزی که جلوی عروس وداماد قرار دارد ، می گذارند .
بعد از اینکه تمام افراد خود را رساندند یکی از حضار یکی یکی هدایا را باز کرده و با اعلام نام شخصی که هدیه آورده ، برای تشکر از او شعر هایی را می خوانند
اگر از هدیه خوششان بیاید و یا با شخص هدیه آورنده رودر وایسی داشته باشند
کت شلوار و جلیقه به به به این سلیقه
دست شما بی بلا اللهی برید کربلا
دست شما به سکه الهی بری به مکه!
دست شما حوریه الهی بری سوریه
وان تو تری فور تشکر تشکر!
ای بی سی تنکیو مرسی!
و اگر کسی که هدیه آورده ، آشنای نزدیک باشند به شوخی میگویند
چرا بیشتر ندادی چرا ویلا ندادی کنار دریا ندادی
این چیچیه آوردی گندشا در آوردی
کفگیر خورده ته شیشه گرونیه نمیشه
1دیس پلوکه خوردی یک قابلمه که بوردی اهل وایال آوردی این کادو را آوردی گندشا درآوردی
در پایان عروس خانم و آقای داماد از اقوام به خاطر تشریف فرماییشان تشکر می کنند.
+ نوشته شده در چهارشنبه 9 دی1388ساعت 10:44 بعد از ظهر توسط امیرافضل
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر